Radio 1 Interview met vader, schrijver, regisseur en acteur Ab Gietelink
Vaderkenniscentrum - VKC: 468; 3 april 2010
http://vaderkenniscentrum.blogspot.com/2010/04/456.html
Ongehuwde vader rechteloos
Bron: Parool, Ab Gietelink, 29 November 2001
http://www.abgietelink.nl/Kern/Menu/Artikelen/OUDERLIJ.htm
Het comité "Vaders willen ouderlijk gezag" heeft onlangs regering en Kamer nieuwe voorstellen gepresenteerd om de mogelijkheden en informatie over het onderwerp "ouderlijk gezag voor ongetrouwde vaders" beter te regelen
Het drama voltrekt zich maatschappelijk als volgt. Een kersverse ongetrouwde vader gaat na de geboorte van zijn kind naar het gemeentehuis zijn zoon/dochter aangeven en erkennen. Hij krijgt een indrukwekkende geboorteakte mee waarin het kind zijn naam krijgt en waarin de naam en personalia van de vader minstens drie keer voorkomen. Hij vraagt zich gegeneerd af of de moeder wel voldoende rechten heeft. Hij vraagt de geboorte-ambtenaar nog of alles nu geregeld is, waarop deze hem vriendelijk gerustgesteld. Hij gaat trots en tevreden naar huis.
Enkele jaren later na de scheiding komt de ontnuchterende werkelijkheid. Zijn kind wordt hem pardoes afgenomen. De geboorteakte blijkt een misleidend stuk papier. De moeder heeft het ouderlijk gezag en de onwetende vader had en heeft niets te zeggen over zijn eigen kinderen.
De wetgever heeft de afgelopen jaren een belangrijke emancipatoire stap gezet door getrouwde vaders bij scheiding hun ouderlijk gezag te laten behouden. Deze gelijkwaardigheid tussen man en vrouw in hun relatie naar het kind is redelijk en kan veel scheidingsleed voorkomen. De wetgever heeft daarbij verzuimd "ouderlijk gezag" voor een groeiende groep moderne ouders voldoende te regelen: namelijk ongetrouwde ouders.
In feite is de positie van ongetrouwde vaders ernstig verzwakt door een wetdswijziging warin het fenomeen "toeziend voogd"en "automatische vaderlijke naamgeving" zijn afgeschaft, waardoor het emancipatieproces van vaders in de prive-sfeer schade heeft ondervonden..
Het ontberen van ouderlijk gezag leid bij een "slechte scheiding" tot dramatische toestanden, waarbij het standaardpatroon is dat de moeder het kind naar zich toetrekt en inzet als machtsmiddel in de scheiding. De vader zal aan haar "eisen" moeten toegeven danwel zijn kind definitief verliezen. Het hoeft geen vertoog dat deze strijd zeer schadelijk is voor de ontwikkeling van het kind.
Hoewel een aantal moeders "het afnemen van of chanteren met het kind" proberen te legitimeren met een verwijzing naar het belang van het kind, wordt hun monopolie op het ouderlijk gezag in de praktijk een chantage-instrument in de strijd over het huis, het geld of domweg wraak op de gebroken relatie en vernedering van de ex-partner.
De vader zonder ouderlijk gezag is na de "slechte scheiding" in een onmogelijke positie gebracht. De moeder kan geheel legaal iedere omgang verbieden. De vader wordt gedwongen naar de rechter te gaan. Zijn verzoek tot co-ouderschap wordt niet eens ontvankelijk verklaard. Hij kan tot troost een "omgangsregeling" vragen. In de praktijk is het natuurlijk een zware stap om de moeder van je kind voor de rechter te slepen en bij juridische stappen moet de vader maanden wachten. De moeder heeft vervolgens allerlei middelen tot obstructie en vertraging, door bijvoorbeeld de kinderbescherming te vragen om een onderzoek. In de praktijk duurt het herstel van de omgang gauw een half jaar en soms meer. De vader gaat door een hel en de relatie met zijn kind kan dramatisch verslechteren, met het gevaar dat die nooit meer goed komt. Zelfs wanneer de omgangsregeling is vastgesteld blijft de positie van de vader zwak. Hij zal zich moeten schikken in de grillen van zijn ex-partner of dreigt zijn kind te verliezen. Het verlenen van ouderlijk gezag aan ongetrouwde vaders schept gelijkwaardigheid, dwingt de moeder juridisch en psychologisch zijn positie te respecteren en kan veel dramatisch leed voorkomen.
Weliswaar hebben ongetrouwde ouders de mogelijkheid om bij de geboorte van hun kind gezamenlijk ouderlijk gezag bij de kantonrechter te vragen. Zeer weinig ongetrouwde ouders zijn daarvan echter op de hoogte. De wetgever vraagt hen impliciet reeds voor de geboorte van hun kind naar de rechter te stappen en dat schrikt af. De meeste vaders zijn begrijpelijkerwijze optimistisch en hebben vertrouwen in hun partner. Zij kunnen zich niet voorstellen dat de moeder hun kind zou willen afnemen.
In veel gevallen is dat ook terecht, de ouders komen in samenspraak uit hun scheidingsperikelen zonder dat de vader-kindrelatie slachtoffer wordt. In naar schatting ongeveer de helft van de "scheidingen" is dat niet het geval en veroorzaakt de volstrekt scheve machtsrelatie een dramatische crisis. Het verlenen van ouderlijk gezag aan ongetrouwde vaders schept gelijkwaardigheid, dwingt de moeder juridisch en psychologisch zijn positie te respecteren en kan veel dramatisch leed voorkomen.
Het comité "vaders willen ouderlijk gezag" heeft de minister en Kamercommissie van Justitie voorgesteld de erkenning en "echting van het kind te koppelen aan het ouderlijk gezag. Een vader die zijn kind erkent en "echt", geeft daarmee aan dat hij de verantwoordelijkheid voor de toekomst van zijn kind op zich neemt en dient ten opzichte van de moeder en zijn kind het ouderlijk gezag te verkrijgen. Mocht de kamer moeite hebben met die automatische koppeling, dan dient in ieder geval de ambtenaar van het geboorteregister verplicht te worden de vraag over het ouderlijk gezag middels een apart formulier bij de aangifte van het kind te regelen, zodat beide ouders weten wat hun rechten en plichten zijn.
Tenslotte dient het voor ongetrouwde vaders ook na een scheiding en zonder instemming van de moeder in principe mogelijk te worden co-ouderschap te verkrijgen. Op dit moment wordt een juridisch verzoek tot ouderlijk gezag zonder instemming van de moeder niet eens in behandeling genomen. Overigens kan bij "gezamenlijk ouderlijk gezag" het kind nog steeds aan de moeder worden toegewezen, waarmee zij de dagelijkse voogdij heeft. Het betekent alleen dat de moeder het kind niet meer kan afnemen en dat zij voor belangrijke besluiten over het kind tevens de instemming van de vader moet hebben. Het garandeert de gelijkwaardigheid van de ouders naar het kind toe en vermijd dat de een, de ander chanteert, onder curatele plaatst of op kan zadelen met absurde en vernederende eisen. Tenslotte is co-ouderschap de beste garantie om de voortgang van de omgang tussen vader en kind te beschermen en te vermijden dat de vader buiten spel wordt gezet.
Ab Gietelink is theater-auteur/ regisseur en lid van het comité "Vaders willen ouderlijk gezag"
Parool: 29 November 2001
Geen opmerkingen:
Een reactie posten