540. Kinderen in jeugdzorg 2 tot 4 keer vaker seksueel misbruikt dan in Nederlandse gezinnen

In jeugdzorg vaker seksueel misbruik dan gemiddeld

Bron: Universiteit van Leiden - Nieuws - Nieuwsredactie - 01-05-2012

In de Nederlandse jeugdzorg komt seksueel misbruik 2 tot 4 keer zo veel voor als onder de algemene bevolking. Seksueel misbruik komt vaker voor in de residentiële zorg dan in de pleegzorg. Deze cijfers presenteren onderzoekers van de Universiteit Leiden op basis van de prevalentiestudie in opdracht van de Commissie-Samson.

Nog niet openbaar

De Volkskrant publiceerde op 1 mei 2012 een artikel met de kop ‘Kinderen in jeugdzorg “schokkend vaak” misbruikt’. De krant zegt zich te baseren op een nog niet openbaar gemaakt onderzoeksrapport. De bron waarop de journalist zich baseert is inderdaad niet verstrekt door de onderzoekers van de Universiteit Leiden of de Commissie-Samson. Hieronder de belangrijkste conclusies van het definitieve onderzoek.

Deelonderzoek

Het Leidse onderzoek is een deelonderzoek. Het volledige rapport Samson zal zijn gebaseerd op negen deelonderzoeken en wordt op 8 oktober 2012 publiek gemaakt. De commissie-Samson werd in 2010 ingesteld om de prevalentie van seksueel misbruik te onderzoeken onder kinderen die sinds 1945 onder verantwoordelijkheid van de overheid in pleeggezinnen of tehuizen zijn geplaatst. Opdrachtgevers zijn de ministeries van VWS en van Justitie.

Onderzoek over 2010

De cijfers van de Leidse studie zijn gebaseerd op onderzoek onder jongeren die in 2010 in een pleeggezin of instelling woonden, en onder medewerkers in de jeugdzorg. De uitkomsten zijn vergeleken met die van de Nationale Prevalentiestudie Mishandeling van kinderen en jeugdigen in de bevolking als geheel (NPM-2010). Directe vergelijking hiermee is mogelijk omdat dezelfde methode is gebruikt.

Rapportage jongeren

Aselect gekozen jongeren rapporteerden anoniem over ervaringen van seksueel misbruik in de jeugdzorg. Bijna 19 procent van de jongeren gaf aan in 2010 slachtoffer te zijn geweest van seksueel misbruik met lichamelijk contact. Dat is twee keer zo veel als in de algemene populatie. In de residentiële zorg was 23 procent en in de pleegzorg was 9 procent slachtoffer van seksueel misbruik. Jongeren in de residentiële zorg rapporteren zelfs bijna drie keer zoveel seksueel misbruik als jongeren in de algemene populatie.

Rapportage medewerkers

Ook aselect gekozen medewerkers van residentiële en pleegzorginstellingen rapporteerden het aantal gevallen van seksueel misbruik onder hun pupillen in 2010. De prevalentie op basis van rapportages door medewerkers in de jeugdzorg was 0,3 procent. Dat is, zoals gebruikelijk in dit soort onderzoek, minder dan op grond van zelfrapportage; maar het is wel vier keer zo hoog als de prevalentie in de algemene populatie op basis van vergelijkbare informantenmeldingen.

Kinderen met lichte verstandelijke beperking

Voor kinderen met een lichte verstandelijke beperking in de jeugdzorg was de prevalentie van seksueel misbruik 1 procent. Deze jaarprevalentie is gebaseerd op rapportages door medewerkers in de jeugdzorg. Zelfrapportage is in deze groep niet mogelijk. Pleegzorg bleek voor kinderen met een lichte verstandelijke beperking geen betere bescherming tegen misbruik te bieden dan residentiële zorg.

Onderzoekers: ‘Residentiële zorg moet noodoplossing zijn’

In de jeugdzorg komt seksueel misbruik van kwetsbare jongeren verontrustend vaak voor. Omdat de problemen het grootst zijn in de residentiële zorg, pleiten de onderzoekers ervoor dat residentiële opvang slechts wordt ingezet als tijdelijke noodoplossing als opvang in een pleeggezin nog niet mogelijk is. Ook de pleegzorg geeft echter nog niet genoeg bescherming tegen seksueel misbruik. Betere toerusting en ondersteuning van de pleegzorg is noodzakelijk, vooral bij opvang van kinderen met een lichte verstandelijke beperking.

Gegevens onderzoek/onderzoekers

Prof.dr. Lenneke Alink, Saskia Euser, dr. Anne Tharner, prof. dr. Rien van IJzendoorn, prof.dr. Marian Bakermans-Kranenburg (allen Algemene en Gezinspedagogiek Universiteit Leiden), ‘Prevalentie Seksueel Misbruik bij Kinderen met een Lichte Verstandelijke Beperking in de Nederlandse Jeugdzorg in 2008-2010’ en ‘Prevalentie Seksueel Misbruik in de Nederlandse Jeugdzorg in 2008-2010’.

Kinderen in jeugdzorg ´schokkend vaak´ misbruikt

Bron: De Nationale Zorggids - 01-05-2012



DEN HAAG (Novum) - Kinderen in jeugdtehuizen en pleeggezinnen worden drie tot vier keer vaker seksueel misbruikt dan jongeren die thuis wonen.

Misbruik in de jeugdzorg kwam tussen 2008 en 2010 'schokkend vaak' voor, concluderen wetenschappers van de Universiteit Leiden volgens de Volkskrant in een nog niet openbaar onderzoek in opdracht van de commissie-Samson.

Uit huis geplaatste jongeren met een licht verstandelijke beperking worden volgens de onderzoekers zelfs tien keer vaker misbruikt. Het taboe dat op misbruik rust is groot.

Zelfs in anonieme vraaglijsten durft de helft van de misbruikten niet aan te geven wie de dader is. Degenen die wel antwoordden, noemen medewerkers van de instelling, pleegouders en groepsgenoten.

De commissie-Samson onderzoekt het misbruik van minderjarigen die door de overheid in instellingen of pleeggezinnen zijn geplaatst. Dat doet de commissie in navolging van de commissie-Deetman, die het misbruik binnen de katholieke kerk onderzocht.

Kinderen in de jeugdzorg zijn extra kwetsbaar omdat ze vaak al door hun ouders zijn mishandeld of verwaarloosd. De commissie-Samson richt zich vooral op het verleden, maar het uitgelekte deelrapport richt zich op het hedendaagse risico op misbruik in de jeugdzorg.

De onderzoekers vroegen jeugdzorgmedewerkers naar gevallen waar zij van weten en liet jongeren vragenlijsten invullen. Per duizend jongeren geven er 188 aan dat ze zijn misbruikt.

De onderzoekers weten per duizend kinderen slechts van 3,2 gevallen van misbruik. Het grote verschil zou komen doordat slachtoffers er niet over praten.

Door op dezelfde manier te onderzoeken hoe vaak alle kinderen in Nederland worden misbruikt, kwamen de onderzoekers tot de conclusie dat kinderen in de jeugdzorg drie tot vier keer vaker worden misbruikt. Meisjes worden vaker misbruikt dan jongens.

In jeugdzorginstellingen is het risico op misbruik groter dan in pleeggezinnen. Daarom moeten de instellingen volgens de onderzoekers alleen als noodoplossing worden gebruikt. Het eindrapport van de commissie-Samson wordt in oktober verwacht.